Luật đánh thuế bất động sản thứ 2 – Bộ Tài Chính nói gì?

So sánh luật thuế bất động sản thứ 2 giữa các nước

Bối cảnh tại Việt Nam

Bộ Xây dựng đã đề xuất nghiên cứu đánh thuế đối với các trường hợp sở hữu, sử dụng nhiều nhà, đất nhằm hạn chế đầu cơ và tình trạng mua đi bán lại để kiếm lời. Đề xuất này nhằm điều tiết thị trường bất động sản, giảm thiểu tình trạng giá nhà đất tăng cao, tuy nhiên, vẫn còn nhiều ý kiến trái chiều về tính khả thi và hiệu quả của chính sách này.

Chuyên gia kinh tế cho rằng việc áp dụng đánh thuế bất động sản thứ 2 cần được cân nhắc kỹ lưỡng, tránh các hệ lụy không mong muốn. Một số chuyên gia nhận định, trong bối cảnh thu nhập của người dân Việt Nam còn thấp, việc áp dụng mức thuế bất động sản cao có thể gây khó khăn và làm giảm niềm tin vào thị trường.

Kinh nghiệm quốc tế trong áp thuế bất động sản

Nhiều quốc gia đã áp dụng các chính sách đánh thuế bất động sản thứ 2 để điều tiết thị trường và ngăn chặn đầu cơ.

Singapore

• Thuế mua nhà thứ 2 và thứ 3: Người mua nhà thứ 2 phải nộp thuế 20% giá trị bất động sản, nhà thứ 3 là 30%. Người nước ngoài phải nộp thuế lên đến 60% giá trị bất động sản.
• Thuế chuyển nhượng: Bán bất động sản trong năm đầu tiên phải chịu thuế 6%, năm thứ 2 là 8%, năm thứ 3 là 4%. Từ năm thứ 4 trở đi, không phải đóng thuế.
• Giới hạn vay vốn ngân hàng: Tỷ lệ vay giảm dần theo số lượng bất động sản, từ 80% cho căn nhà đầu tiên xuống còn 40% cho căn nhà thứ 3.

Hàn Quốc

• Đất bỏ hoang hoặc không sử dụng vào mục đích kinh doanh chịu thuế từ 5% đến 10% tùy thời gian bỏ hoang.
• Đối với đất kinh doanh xa xỉ như sân golf hoặc resort, thuế suất có thể lên đến 4%.
• Thuế bất động sản tại Hàn Quốc bao gồm nhiều loại thuế khác nhau như thuế tài sản (property tax), thuế đất đai (land tax), và thuế chuyển nhượng bất động sản

Anh

• Áp dụng đánh thuế bất động sản thứ 2 và đánh thuế công ích đối với nhà bỏ hoang từ năm thứ 3 trở đi.
• Thuế mua bất động sản đầu tiên khá nhẹ, miễn thuế cho tài sản dưới 125.000 USD.
• Hệ thống thuế bất động sản tại Anh khá phức tạp, bao gồm nhiều loại thuế như Stamp Duty Land Tax (SDLT) khi mua bất động sản, Council Tax (thuế hội đồng) hàng năm, và Capital Gains Tax (thuế lãi vốn) khi bán bất động sản. Mức thuế và cách tính phụ thuộc vào nhiều yếu tố như giá trị tài sản, mục đích sử dụng, và tình trạng cư trú của người sở hữu.

Mỹ

• Áp dụng luật đánh thuế bất động sản thứ 2 từ cách đây hơn 200 năm. Mức thuế dao động từ 1% đến 3% tùy theo bang.
• Thuế đất cao và quản lý nghiêm ngặt nhằm hạn chế đầu cơ, tích trữ đất.

Trung Quốc: Chính phủ áp dụng chính sách kiểm soát chặt chẽ việc sở hữu nhà thứ 2, như yêu cầu đặt cọc từ 60%-100% giá trị nhà. Tuy nhiên, chính sách này đã gây ra suy thoái thị trường bất động sản, làm mất niềm tin của người dân và buộc Trung Quốc phải nới lỏng các hạn chế gần đây.

Pháp: Thuế thặng dư vốn khi bán nhà là 19%, nhưng người sở hữu lâu dài được giảm thuế theo thời gian. Ví dụ, sau 22 năm sở hữu, việc bán nhà được miễn thuế hoàn toàn.

Malaysia: Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản chịu thuế 30% trong 3 năm đầu, giảm dần qua các năm và miễn thuế sau 6 năm.

Thái Lan: Thuế chuyển nhượng bất động sản khoảng 2% giá trị tài sản. Thuế trước bạ dao động từ 0,05%-0,5%.

Những thách thức đối với Việt Nam

• Hệ thống dữ liệu về sở hữu bất động sản tại Việt Nam chưa đầy đủ, gây khó khăn trong việc xác định đối tượng chịu thuế.
• Việc áp dụng mức thuế cao có thể không phù hợp với thu nhập của người dân và cần cân nhắc các sắc thuế linh hoạt, như dựa trên giá trị hoặc diện tích nhà đất.
• Bài học từ Trung Quốc trong việc sử dụng công cụ thuế suất quá cứng nhắc có thể gây ra suy thoái thị trường bất động sản, làm mất niềm tin của người dân.

Quy định đánh thuế bất động sản thứ 2 là công cụ hữu hiệu để điều tiết thị trường, nhưng cần được triển khai cẩn trọng, phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội của Việt Nam. Việc học hỏi kinh nghiệm quốc tế kết hợp với xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu đáng tin cậy sẽ giúp đảm bảo tính khả thi và hiệu quả của chính sách này.

Những điểm mới trong luật thuế bất động sản thứ 2

Đánh thuế đối với sở hữu nhiều bất động sản

• Mục tiêu: Hạn chế đầu cơ, khuyến khích sử dụng nhà, đất tiết kiệm, hiệu quả và thúc đẩy sự minh bạch, ổn định của thị trường bất động sản.
• Phạm vi áp dụng: Đề xuất áp dụng đánh thuế bất động sản thứ 2 trở lên.
• Lưu ý thời điểm áp dụng: Bộ Tài Chính thận trọng trong việc nghiên cứu thời điểm và cách thức triển khai nhằm tránh gây sốc thị trường, dẫn đến tình trạng bán tháo bất động sản.

Nghiên cứu bổ sung khoản thu thuế đối với nhà trong quá trình sử dụng

• Hiện tại, Việt Nam chưa áp dụng đánh thuế bất động sản thứ 2 đối với nhà ở trong quá trình sử dụng. Bộ Tài chính đang nghiên cứu khả năng bổ sung loại thuế này nhằm đồng bộ với các chính sách thuế bất động sản hiện hành.

Đồng bộ và cải cách hệ thống thuế liên quan đến bất động sản

• Tích hợp chiến lược dài hạn: Việc sửa đổi, bổ sung chính sách thuế bất động sản được đặt trong Chiến lược cải cách hệ thống thuế của Việt Nam đến năm 2030.
• Tổng hợp kinh nghiệm quốc tế: Bộ Tài chính nghiên cứu và tổng hợp kinh nghiệm từ các quốc gia nhằm đảm bảo tính khả thi, thống nhất trong hệ thống chính sách thuế và phù hợp với bối cảnh kinh tế trong nước.

Tham vấn ý kiến và xây dựng luật thuế thu nhập cá nhân mới

• Bộ Tài chính đã gửi công văn lấy ý kiến từ các tổ chức, cá nhân về đề xuất xây dựng dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân thay thế Luật hiện hành.
• Đề xuất mới: Thu thuế dựa trên lợi nhuận từ chuyển nhượng bất động sản theo thời gian nắm giữ nhằm đảm bảo tính công bằng và điều tiết thị trường hiệu quả.

Những đề xuất đánh thuế bất động sản thứ 2 này không chỉ nhằm tăng cường hiệu quả quản lý và sử dụng đất mà còn hướng tới việc hạn chế đầu cơ, xây dựng thị trường bất động sản minh bạch, bền vững. Bộ Tài chính cam kết tiếp tục nghiên cứu kỹ lưỡng, đảm bảo chính sách thuế phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội, đồng thời tránh tác động tiêu cực đến thị trường.

>> Xem thêm: Tổng hợp những điều cần biết về thuế bất động sản thứ 2.

Việc đánh thuế bất động sản thứ 2 là một giải pháp cần thiết để hạn chế đầu cơ, thúc đẩy sử dụng đất hiệu quả và phát triển thị trường bất động sản minh bạch, bền vững. Tuy nhiên, chính sách này cần được triển khai thận trọng, phù hợp với bối cảnh kinh tế – xã hội để tránh tác động tiêu cực. Các cơ quan chức năng cần tiếp tục nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm quốc tế và hoàn thiện hệ thống dữ liệu để đảm bảo tính khả thi.

Tác giả: Tấn Đạt